Ακούμε συχνά ότι ο τρόπος με τον οποίο παράγεται η νομοθεσία στη χώρα μας είναι αναποτελεσματικός.
Η νομοθεσία έχει μεγάλη έκταση και είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη. Μερικοί ισχυρίζονται ότι αυτό γίνεται σκόπιμα.
Ένας νόμος για να τεθεί σε ισχύ δημοσιεύεται σε ΦΕΚ (φύλλο της εφημερίδας της κυβερνήσεως).
Σε ένα ΦΕΚ γίνονται αναφορές σε άρθρα και παραγράφους άλλων φύλλων, ενώ συνήθως οι τροποποιήσεις στους ισχύοντες νόμους γίνονται με προσθήκες ή αλλαγές που δημοσιεύονται σε άλλα φύλλα και επίσης παραπέμπουν σε τμήματα των αρχικών νόμων που δεν περιλαμβάνονται στο ίδιο ΦΕΚ.
Συνέπεια του τρόπου αυτού είναι να απαιτείται πολλή δουλειά για να εντοπιστεί η ισχύουσα νομοθεσία πάνω σε οποιοδήποτε ζήτημα, αφού κανείς πρέπει να αναζητά διάφορα ΦΕΚ και να ανατρέχει σε αυτά αντικαθιστώντας τα τμήματα που έχουν αλλάξει.
Και είναι παράδοξο, τη στιγμή που θεωρητικά πρέπει όλοι οι πολίτες να έχουν γνώση της νομοθεσίας, ενώ στα δικαστήρια δεν μπορούν να επικαλεστούν άγνοια κάποιου νόμου.
Θα περίμενε κανείς το κράτος να έχει οργανώσει την παραγωγή και δημοσίευση της νομοθεσίας με τρόπο ο οποίος να διευκολύνει την πρόσβαση των πολιτών σε αυτή.
Η Λύση των Πειρατών.
Το πρόβλημα της οργάνωσης ενός όγκου δεδομένων είναι πολύ συνηθισμένο στην επιστήμη των υπολογιστών.
Μια λύση από το τεχνολογικό πεδίο θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην περίπτωση της οργάνωσης της νομοθεσίας.
Τα συστήματα που χρησιμοποιούνται γι’ αυτό το σκοπό ονομάζονται revision (ή version) control systems [1] – συστήματα ελέγχου αναθεωρήσεων. Για κάθε αρχείο, κάθε φορά που αποθηκεύεται μια αλλαγή δημιουργείται μια νέα έκδοση (μια αναθεώρησή του). Το σύστημα έχει αποθηκευμένες τόσο την τρέχουσα έκδοση του κάθε αρχείου, όσο και όλες τις προηγούμενες αναθεωρήσεις. Ο καθένας έχει τη δυνατότητα να δει την τρέχουσα έκδοση κάθε αρχείου, καθώς επίσης και τις προηγούμενες αναθεωρήσεις και να συγκρίνει τι αλλαγές έχουν οι διάφορες εκδόσεις μεταξύ τους.
Στην παραπάνω εικόνα φαίνεται πως λειτουργεί ένα σύστημα ελέγχου αναθεωρήσεων για ένα αρχείο.
Υπάρχει η δυνατότητα προβολής της τελευταίας έκδοσης του αρχείου, αριστερά υπάρχει η λίστα με όλες τις αναθεωρήσεις που έχουν κατά καιρούς γίνει (με πληροφορίες όπως η ημερομηνία, ο χρήστης που την έκανε και τα σχόλια που άφησε) και τέλος η δυνατότητα επιλογής δύο οποιονδήποτε εκδόσεων από τη λίστα και σύγκριση των μεταξύ τους διαφορών.
Η σύγκριση των εκδόσεων γίνεται όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, όπου ότι έχει αφαιρεθεί εμφανίζεται με κόκκινο χρώμα και ότι έχει προστεθεί με πράσινο.
Μια τέτοια οργάνωση της νομοθεσίας εξασφαλίζει μεγαλύτερη διαφάνεια, δίνει σαφήνεια στους νόμους με την ενσωμάτωση των τροποποιήσεων στο κυρίως σώμα τους. Η προέλευση των αλλαγών είναι προφανής, ενώ οι και προηγούμενες εκδόσεις ενός νόμου είναι άμεσα διαθέσιμες.
Επιπλέον, η οργάνωση του νομοθετικού έργου μπορεί να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο με την εισαγωγή υπερσυνδέσμων στις περιπτώσεις που γίνονται αναφορές σε άλλους νόμους ή και σε άρθρα του ίδιου νόμου, ώστε να είναι ευκολότερη η πλοήγηση κατά την ανάγνωσή του.
Τέλος, ο “meta-σχολιασμός” και η σήμανση (π.χ. με ετικέτες) τμημάτων του νόμου, επιτρέπει την αποτελεσματικότερη αναζήτηση της πληροφορίας.
Αναμφίβολα, ένα τέτοιο εγχείρημα αναδιοργάνωσης της νομοθεσίας έχει κόστος.
Τα οφέλη, όμως όσον αφορά την απλοποίηση της πρόσβασης στη νομοθεσία και τη μείωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών (π.χ. κερδισμένες εργατοώρες) από μια τέτοια επένδυση (ως τέτοια πρέπει να τη δούμε) είναι πολλαπλά.
Εξάλλου κατά καιρούς έχουν χρηματοδοτηθεί μέσω ΕΣΠΑ πολύ λιγότερο ωφέλιμα έργα.
Εναλλακτικά, μπορεί αρχικά να υλοποιηθεί ένα υβριδικό μοντέλο, όπου ένα τέτοιο σύστημα ελέγχου εφαρμόζεται για την καινούρια μόνο νομοθεσία, έως ότου στο μέλλον κάποια στιγμή όλοι οι νόμοι που ισχύουν σήμερα να ξεπεραστούν από νέους που θα έχουν καταχωρηθεί στο σύστημα.
Δυστυχώς για κάποιους η διαφάνεια που εισάγει η πρότασή μας θα κλείσει παραθυράκια εξυπηρέτησης των “παραδοσιακών πελατών” των “παραδοσιακών κομμάτων”.
Θέλουμε; Γίνεται…
Σημείωση: Η ιδέα ανήκει στον baskin και η συζήτησή της γίνεται στο φόρουμ του Κόμματος Πειρατών Ελλάδας https://www.pirateparty.gr/forum/viewtopic.php?f=86&t=765
Σημείωση 2: Το παραπάνω προέρχεται από επεξεργασία του http://is.gd/D5HRED
[1] http://en.wikipedia.org/wiki/Revision_Control_System
13 σχόλια
wikiis · Παρασκευή, 30 Μαρτίου, 2012 στο 16:13
Παρόμοια δουλειά κάνει και το wiki.
φυλάσονται όλες οι εκδόσεις, και υπάρχει diff μεταξύ των εκδόσεων.
Φερώνυμος · Σάββατο, 31 Μαρτίου, 2012 στο 13:06
Συγχαρτήρια για την ιδέα! Θα πρέπει οι μηχανικοί της πληροφορικής που έχουμε από πρώτο χέρι εξοικείωση με τέτοια εργαλεία, να προσπαθήσουμε πρώτα να τα διαδόσουμε έμπρακτα, και κατόπιν να τα θεσμίσουμε.
Επιπλέον η εφαρμογή αυτής της ιδέας έχει και ένα άλλο όφελος:
Ο κάθε πολίτης θα μπορεί να δεί και να κρίνει μόνος του τις τροπολογίες και
τις εξελίξεις που έχει ένας νόμος χωρίς να χρειάζεται να προσφεύγει σε δικηγόρους για ερμηνείες τους. Βοηθάει δηλαδή στην αναβάθμιση του πολίτη ώστε στο μέλλον να γίνει και ο ίδιος νομοθέτης. (Αυτό που γινόταν στην Αθηναϊκή Δημοκρατία).
Ερώτηση: Η οθόνη που φαίνεται στο παράδειγμα από ποιό εργαλείο είναι;
Θάνος · Σάββατο, 31 Μαρτίου, 2012 στο 16:47
@wikiis
Δεν είναι ακριβώς το ίδιο, η λογική είναι παρόμοια πάντως
@Φερώνυμος
http://dev.openeclass.org/redmine/projects/openeclass/repository
Νομίζω χρησιμοποιούν το Mercurial
Πολυνίκη · Δευτέρα, 2 Απριλίου, 2012 στο 12:56
Ναι, θέλουμε διαφάνεια και εκσυγχρονισμό. Ο νόμος πρέπει να είναι προσβάσιμος και να γίνεται κατανοητός από όλους, και όχι από αυτούς που τον θεσπίζουν και πολλές φορές τον τροποποιούν ανάλογα με τα συμφέροντά τους.
Blomqvist · Παρασκευή, 6 Απριλίου, 2012 στο 08:44
Εύγε στις νέες πρακτικές ιδέες για να βγούμε από τη ζούγκλα της γραφειοκρατίας. Δυνατά μαζί σας.
stephen · Τρίτη, 10 Απριλίου, 2012 στο 01:38
κάτι σαν αυτό δηλαδή?
οι νόμοι ψηφίζονται ανοιχτά (φένεται ο χρήστης/ψήφος/ημερομηνία)
οι νόμοι αναθεωρούνται (revisions)
ή καμία σχέση?
stephen · Τρίτη, 10 Απριλίου, 2012 στο 01:40
επειδή το a HTML tag (link) δεν εμφανίστηκε πιο πάνω
http://www.digitaldemocracy.gr/el/forum/pneymatiki-idioktisia-kai-dikaiomata
proletlaw · Τετάρτη, 11 Απριλίου, 2012 στο 20:38
ναι δεν ειναι άσχημη ιδέα αλλά στο βαθμό που οι νόμοι είναι απαράδεκτοι και αντιλαικοί στο περιεχόμενο, η καλύτερη ταξινόμηση τους περνάει σε δεύτερη μοίρα
stephen · Παρασκευή, 13 Απριλίου, 2012 στο 10:04
Αν κατάλαβα καλά εννοείς ότι θα βόλευε να υπάρχουν όλοι οι νόμοι σε μια σελίδα (ή block στον frontpage) σε ταξινόμηση με βάση τις ψήφους τους?
Haris · Πέμπτη, 19 Απριλίου, 2012 στο 12:25
Εξαιρετική ιδέα. Πιστεύω όμως πως το βασικό είναι το τι λένε οι νόμοι.
Θα πρέπει να είναι απλοί και σαφείς, τόσο για τους ελεγκτές όσο κ για τους ελεγχόμενους.
Σε ότι σύστημα κ να είναι γραμμένος ένας νόμος, αν αυτά που λέει είναι μπερδεμένα, άκρη δε βγαίνει. Οπότε, εν τέλει φτάνουμε στο τι προτιμάμε: α) μαζί με τα ξερά καίγονται κ τα χλωρά ή β) δίπλα στο βασιλικό ποτίζεται κ η γλάστρα;
Οι απλοί νόμοι τείνουν να τους βάζουν όλους στο ίδιο τσουβάλι, οι αναλυτικοί με τις δεκάδες υποπεριπτώσεις τείνουν να λειτουργούν ως παράθυρα για τους επιτήδειους.
ego · Δευτέρα, 23 Απριλίου, 2012 στο 01:28
Συμφωνώ με τον Haris. Το πρόβλημα για εμάς τους μηχανικούς δεν είναι να το λύσουμε αλλά να δούμε γιατί υφίσταται. Πριν από χρόνια ειχα διαβάσει (δεν θυμάμαι ακριβώς τα νούμερα οπότε δίνω τάξεις μεγέθους) ο φορολογικός κώδικας της Γερμανίας είναι μερικές εκατοντάδες σελίδες και της Ελλάδας δεκάδες χιλιάδες!
Γιώργος Τσιώκος · Δευτέρα, 14 Μαΐου, 2012 στο 02:52
Και ένα παρεμφερές άρθρο από την άλλη πλευρά του ατλαντικού:
GitLaw: GitHub for Laws and Legal Documents – a Tourniquet for American Liberty
Κόμμα Πειρατών Ελλάδας: “Θέλουμε απλούστερους νόμους; Γίνεται…” « Το μεγαλύτερο blog της πόλης · Κυριακή, 1 Απριλίου, 2012 στο 13:40
[…] https://www.pirateparty.gr […]