Πρόσφατα το Κόμμα Πειρατών Ελλάδας αποφάσισε να υιοθετήσει [1] τον coppersurfer, έναν από τους μεγαλύτερους tracker στον κόσμο, δίνοντας ουσιαστική πολιτική στήριξη σε ένα από τα πιο κυνηγημένα επιτεύγματα της τεχνολογίας, τον εκδημοκρατισμό της γνώσης και του πολιτισμού.
Ο tracker είναι ένα ελεύθερο λογισμικό που παρέχοντας διευθύνσεις, δίνει την δυνατότητα σε χρήστες να ανταλλάσσουν αρχεία ανάμεσα σε προγράμματα bittorrent. Η υπηρεσία αυτή δεν ξεχωρίζει τα είδη αρχείων, ούτε κρατάει αντίγραφα ή συνδέσμους αυτών.
Η κίνηση αυτή έγινε για να δώσει πολιτική χροιά, αλλά και να κάνει γνωστό ένα ζήτημα που ταλαιπωρεί μία ολόκληρη γενιά χαρακτηρίζοντάς την χωρίς δεύτερη σκέψη “εγκληματίες”.
Το πρόβλημα:
Η βιομηχανία θεάματος, έχει περάσει στην νομοθεσία των περισσότερων κρατών στον κόσμο, ότι ο διαμοιρασμός αρχείων χωρίς προσωπικό κέρδος είναι κλοπή πνευματικής «ιδιοκτησίας».
Ας δούμε όμως την πραγματικότητα, σε αντιπαράθεση με το τι δίνει ως επιχειρήματα η βιομηχανία θεάματος:
“Οι δημιουργοί και συντελεστές πρέπει να πληρωθούν” λέει η βιομηχανία. Τι πραγματικά κάνει; Με στρατούς δικηγόρων, στήνει συμβόλαια τα οποία δίνουν ελάχιστα χρήματα στους δημιουργούς. Για να πάρει κάποιος χρήματα, θα πρέπει να είναι ήδη μεγάλο όνομα και να έχει αρκετά χρήματα να πληρώσει σε δικηγόρους.[4] Ειδικά στην βιομηχανία του Χόλιγουντ, το συνηθισμένο είναι να στήνονται εταιρίες που χρεώνουν υπέρογκα ποσά για την παραγωγή ταινιών, έτσι ώστε οι ταινίες να παρουσιάζουν απώλειες και να μην πληρώνουν με την δικαιολογία αυτή τους ηθοποιούς και τους συντελεστές ταινιών. Και πάλι, μόνο αν είναι κάποιος μεγάλο όνομα θα πάρει χρήματα. Αντί λοιπόν οι πολιτικοί να νομοθετήσουν για την προστασία των εργαζομένων από αυτό το σύστημα, μας λένε ότι οι ταινίες χάνουν χρήματα, γιατί οι «πειρατές» τις κατεβάζουν δωρεάν.
“Χάνουμε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο” [2] λέει η βιομηχανία θεάματος. Συγκεκριμένα ανεβάζει το νούμερο, μόνο για την «πειρατεία» στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο αστρονομικό νούμερο των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Για να καταλάβετε για τι νούμερα μιλάνε, το ποσό αυτό αφορά υπερδιπλασιασμό των «κερδών» καθώς μόνο το 37% του περιεχομένου που «καταναλώνεται» έχει αγοραστεί [3]. Η πραγματικότητα; Κάθε “καταναλωτής” έχει ένα συγκεκριμένο ποσό διαθέσιμο κάθε μήνα για την διασκέδασή του και θα το ξοδέψει για να δει κάποια ταινία στον κινηματογράφο, ή να πάει σε κάποιο κατάστημα να ακούσει μουσική, ή για να αγοράσει ένα βιβλίο ή κάποια CD. Αυτό είναι άσχετο με το πόση πραγματικά μουσική θα ακούσει ή ταινίες θα δει. Γιατί; Γιατί πλέον η τεχνολογία μας προσφέρει την δυνατότητα να έχουμε πρόσβαση σε περισσότερο περιεχόμενο και να μην χρειάζεται να ανταλλάξουμε δίσκους βινυλίου με τους φίλους μας, πράγμα που πάλι το έλεγαν κλοπή και όσοι είναι μεγαλύτεροι των 30 μπορούν να βεβαιώσουν. Δεν χρειάζεται καν να μιλήσουμε για τις κασέτες και το πως «σκότωσαν» την μουσική την δεκαετία του 80!!!. Το να λέει η βιομηχανία θεάματος ότι αν δεν βρεις online την ταινία θα πας να πληρώσεις για αυτήν και συνολικά θα ξοδέψεις όλο το μισθό σου για περιεχόμενο με πνευματικά δικαιώματα είναι τουλάχιστον αστείο.
“Χάνονται εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας” λέει. Τραβώντας από τα μαλλιά το προηγούμενο επιχείρημα, θεωρεί ότι χάνονται περισσότερες θέσεις εργασίας από όσες υπήρχαν ποτέ στην βιομηχανία αυτή! Δηλαδή σύμφωνα με αυτά τα νούμερα σήμερα στην βιομηχανία θεάματος εργάζονται λιγότεροι από 0 εργαζόμενοι!
“Η «πειρατεία» έχει μειώσει τα έσοδα της βιομηχανίας κατά 30% από το 2009” λέει στην Ελλάδα η εκπρόσωπος των εταιριών διανομής ταινιών. Η πραγματικότητα; Το διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων έχει μειωθεί κατά 30% τουλάχιστον λόγω της οικονομικής ύφεσης από το 2009 έως και σήμερα και της ως τώρα οικονομικής πολίτικς. Αυτό και μόνο το στοιχείο δικαιολογεί 100% τις απώλειες της βιομηχανίας του κινηματογράφου στην Ελλάδα. Είναι λοιπόν γελοία η κατηγορία κατά της «πειρατείας». Αντιθέτως προκαλεί έκπληξη που παρά τις δυνατότητες της τεχνολογίας η μείωση δεν είναι μεγαλύτερη. Φαίνεται οι Έλληνες συνεχίζουν να ξοδεύουν το ίδιο ποσοστό του εισοδήματός τους για την διασκέδασή τους.
“Όσοι πληρώνουν, απολαμβάνουν ελεύθερα” λέει η βιομηχανία. Ψέμα. Στην πραγματικότητα, η χρήση νομίμως αποκτηθέντος υλικού είναι γεμάτη περιορισμούς. Γεωγραφικούς, ηλεκτρονικούς και νομικούς. Μπορεί να έχετε αγοράσει ένα DVD και σύμφωνα με τον νόμο να μπορείτε να το αντιγράψετε για να μην το χάσετε. ΑΝ όμως το DVD αυτό περιέχει DRM τότε υπάρχουν δύο προβλήματα. Το ένα είναι ότι τεχνικά είναι δύσκολη έως αδύνατη η νόμιμη αντιγραφή και το δεύτερο είναι ότι υπάρχουν χώρες όπως οι ΗΠΑ όπου η αντιγραφή περιεχομένου με DRM είναι παράνομη καθώς παρακάμπτει την προστασία αυτή, άσχετα αν έχετε δικαίωμα να κάνετε αντίγραφο ασφαλείας. Έτσι ένα DVD, ένα ηλεκτρονικό βιβλίο ή ένα CD μπορεί να αχρηστευτεί μετά από λίγο καιρό. Μάλιστα έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που επιτρέπεται η διαγραφή βιβλίων (ηλεκτρονική καύση!) απομακρυσμένα, πρακτική που μας παραπέμπει σε επικίνδυνου τύπου καθεστώτα. Το 2009, η Amazon διέγραψε απομακρυσμένα από τα Kindle πελατών της μία έκδοση του βιβλίου “1984” του George Orwell. Η ειρωνεία είναι φανερή.
“Δεν είναι πρόβλημα της τεχνολογίας, αλλά της χρήσης της” [2] λέει η βιομηχανία. Όμως ταυτόχρονα μηνύει ιδιοκτήτες συστημάτων (tracker) που κάνουν δυνατή την ανταλλαγή αρχείων ή εμποδίζει την πρόσβαση σε αυτά, όχι γιατί ανταλλάσσει παράνομα αρχεία, αλλά γιατί υπάρχει η πιθανότητα να το κάνει με ευθύνη του τελικού χρήστη αυτού του συστήματος. Για παράδειγμα, το Κόμμα Πειρατών Ελλάδας διαμοιράζει gigabyte ολόκληρα από ελεύθερο λογισμικό [5] μέσα από torrent χρησιμοποιώντας αυτού του είδους τα συστήματα που η βιομηχανία θεάματος θέλει να καταργήσει παρά το ότι “δεν φταίει η τεχνολογία”.
Τι λένε οι «πειρατές», που η βιομηχανία θεάματος «ελαφρά τη καρδία» βαπτίζει κλέφτες; Οι ίδιοι λένε ότι αγοράζουν τα καλύτερα από αυτά που τους αρέσουν, ενώ δεν έχουν μειώσει το ποσοστό του εισοδήματός τους που χαλάνε για την διασκέδασή τους παρά την ευκολία να βρουν δωρεάν το ψηφιακό περιεχόμενο. Το μόνο που έχει συμβεί είναι ότι έχουν περισσότερες επιλογές και καλύτερη ενημέρωση, ενώ ανταμείβουν τους δημιουργούς για την ποιότητά τους, όσο περισσότερο μπορούν.
Τι λένε οι δημιουργοί άραγε;
Υπάρχουν δημιουργοί που είναι υπέρ της «Πειρατείας»; Εδώ τα πράγματα γίνονται ενδιαφέροντα. Στον χώρο της μουσικής, ο Eminem, ένας από τους πιο διάσημους δημιουργούς στον κόσμο λέει ότι η «πειρατεία» βλάπτει μόνο τους κακούς μουσικούς, ενώ ο δικός μας, Μίκης Θεοδωράκης δώρισε όλο το έργο του στο Public Domain! Στον χώρο των βιβλίων, ο Πάολο Κοέλιο λέει “κλέψτε με” και προσθέτει ότι προτιμά να τον διαβάσουν «παράνομα» παρά να μην τον διαβάσουν καθόλου! Στον χώρο της τηλεόρασης, οι παραγωγοί του Game Of Thrones θεωρούν ότι η «πειρατεία» βοήθησε στην τεράστια επιτυχία του σόου τους! [6]
Η Πρόταση του Κόμματος Πειρατών:
Ως πολιτική οντότητα, το Κόμμα Πειρατών αναγνωρίζει το ηθικό δικαίωμα του δημιουργού να απαγορέψει την χρήση του έργου του. Όμως, η πολιτική μας θέση είναι ότι πρέπει ο προσωπικός διαμοιρασμός που δεν αποσκοπεί στο κέρδος να είναι νόμιμος. Όπως δεν μπορεί η βιομηχανία θεάματος να μας απαγορέψει να δούμε την ταινία που αγοράσαμε με φίλους μας, γνωστούς, ή και αγνώστους, στο σπίτι μας, έτσι δεν θα πρέπει να μπορεί να μας απαγορέψει να την μοιραστούμε ψηφιακά με φίλους μας, γνωστούς, ή και αγνώστους. Δυστυχώς η τεχνολογία σύντομα θα τους δώσει την δυνατότητα να μας απαγορεύουν ακόμα και στο σπίτι μας να κάνουμε αυτό που τώρα μας απαγορεύουν ψηφιακά, με οθόνες που αναγνωρίζουν πόσα πρόσωπα τις παρακολουθούν και ειδικά DRM, και άποψή μας είναι ότι η νομοθεσία πρέπει να το προλάβει αυτό πριν συμβεί.
Πρέπει λοιπόν να αντιστρέψουμε και να εξορθολογήσουμε την λογική του νομοθέτη που συνήθως πληρώνεται και από τα λόμπ της βιομηχανίας θεάματος για να προωθήσει την δική τους ατζέντα αντί να δουλεύει για τους πολίτες που υποτίθεται ότι εκπροσωπεί.
Επίσης καλούμε τους δημιουργούς να διαθέτουν το περιεχόμενό τους με πιο ανοιχτές άδειες, όπως Creative Commons και να χρησιμοποιούν άλλα, πετυχημένα μοντέλα χρηματοδότησης της δημιουργίας τους, όπως: πληθοπορισμό (crowdfunding) ή μικροδωρεές (π.χ. flattr) αποφεύγοντας και ταυτόχρονα αποδυναμώνοντας τα λόμπ.
(Επίλογος)
Η «Πειρατεία» ενοχλεί μόνο τους παραγωγούς κακού προϊόντος. Η «Πειρατεία» αποτελεί διαφήμιση για το ποιοτικό προϊόν, όπως στην περίπτωση του Game Of Thrones που ενώ είναι η σειρά με τα περισσότερα “κατεβάσματα” είναι και η σειρά με τα μεγαλύτερα κέρδη στο franchise της καθώς η διαφήμιση που της γίνεται ανεβάζει τον αριθμό των θεατών σε όλο τον κόσμο.
Μπορεί κάποια στιγμή (αν και το απευχόμαστε) να καταφέρουν να περιορίσουν ή να σταματήσουν την «πειρατεία», καθώς αυτοί έχουν τα χρήματα – παρότι κλαίγονται για το αντίθετο. Όμως πόσους περιορισμούς θα έχουν τοποθετήσει στο διαδίκτυο και πόσα παραπάνω δικαιώματά μας θα έχουν παραβιάσει για να συμβεί αυτό; Νομίζουν ότι θα κερδίσουν έτσι περισσότερα χρήματα; Αυτό που θα πετύχουν θα είναι να υπάρχει λιγότερο ενημερωμένος κόσμος και πιο δυστυχισμένος καθώς τα χαμηλότερα εισοδήματα δεν θα έχουν πρόσβαση σε ποιοτικό περιεχόμενο. Πιθανόν τελικά να είναι και αυτός ο στόχος τους.
Και στην τελική, η πειρατεία είναι πολύ κακή πρακτική. Αν κάποιοι επιτίθενται σε καράβια πρέπει άμεσα να αναλάβει το λιμενικό ίσως και το πολεμικό ναυτικό.
Σύνδεσμοι
