Η επερχόμενη οδηγία της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας στο διαδίκτυο μπορεί να φέρει μεγαλύτερη ασφάλεια ή να χρησιμοποιηθεί για περισσότερο έλεγχο και λογοκρισία, ανάλογα πως θα διαμορφωθεί.
Αν ο στόχος είναι η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, τότε χρειάζεται προσοχή στην διατύπωση ώστε να μην παραβιάζονται οι ελευθερίες μας δημιουργώντας απλά μία αίσθηση ασφάλειας.
Όπως αναφέρει και η ευρωβουλευτής των Πειρατών, Julia Reda [1]:
Η πρόταση που υπάρχει σήμερα δημιουργεί νέες υποχρεώσεις για τις πλατφόρμες με τις τρεις πιο αμφιλεγόμενες να είναι οι παρακάτω:
1) Εντολή αφαίρεσης. Η προσέγγιση Speedy Gonzales σε ειδοποιήσεις κατάργησης υλικού.
- Η πρώτη υποχρέωση είναι λογική. Θέλει οι διαχειριστές των πλατφορμών να είναι διαθέσιμοι στις εθνικές αρχές προκειμένου να καταργούν το σχετικό υλικό. Αλλά, η επιτροπή θέλει αυτή η κατάργηση να γίνεται εντός μίας ώρας ότι και να συμβαίνει. Αυτό το χρονικό διάστημα είναι ιδιαίτερα μικρό. Τα άτομα ή μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούν να αναμένουν ότι θα είναι έτοιμα 24 ώρες το 24άωρο για μία εντολή κατάργησης που μπορεί και να μην έρθει ποτέ. Ιστοσελίδες που ανήκουν σε ιδιώτες ή μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και πλατφόρμες που δεν έχουν δημόσιες μεταφορτώσεις θα πρέπει να εξαιρούνται εξολοκλήρου. Θα στέλναμε το λάθος μήνυμα αν λέγαμε στις πλατφόρμες αυτές να ελέγχουν το περιεχόμενο, ενώ θέλουμε να χρησιμοποιούν περισσότερο κρυπτογράφηση. Οι διαχειριστές των πλατφορμών τύπου Cloud δεν μπορούν να είναι υπεύθυνοι για περιεχόμενο στο οποίο δεν έχουν πρόσβαση.
- Αυτό που είναι παράλογο είναι ότι ο ορισμός του τρομοκρατικού περιεχομένου είναι τόσο ασαφής που δεν κάνει καν κατανοητό ότι αναφέρεται μόνο σε πραγματικά παράνομο περιεχόμενο. Φαίνεται να στοχεύει στο να καλύπτει τυπική προπαγάνδα όπως του Ισλαμικού κράτους, συμπεριλαμβανομένων και οδηγιών για κατασκευή όπλων, αλλά είναι τόσο ασαφής που μπορεί να αναφέρεται ακόμα και σε νόμιμο περιεχόμενο όπως ακαδημαϊκό ή δημοσιογραφικό. Μόλις πριν από δύο χρόνια η Ε.Ε. πέρασε έναν ολοκληρωμένο και ομοιόμορφο ορισμό του τι θα πρέπει να είναι παράνομο σε ολόκληρη την ΕΕ και δεν καταλαβαίνουμε γιατί δεν επιμένει σε αυτόν τον σαφή ορισμό. Ορθώς πολλές οργανώσεις πολιτικών δικαιωμάτων έχουν σημειώσει αυτό το γεγονός και έχουν επισημάνει τι σημαίνει αυτό για την ελευθερία του λόγου, αν νόμιμες περιγραφές και υλικό σχετικά με τρομοκρατικές ενέργειες, όπως για δημοσιογραφικούς σκοπούς, λογοκριθεί.
2) Παραπομπές: Αντιστροφή του κράτους δικαίου
- Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί, επιπρόσθετα από τις εθνικές υπηρεσίες ασφαλείας, και η Europol να μπορεί να εντοπίζει τρομοκρατικό υλικό. Μέχρι εδώ καλά. Αλλά, η Europol δεν θα κρίνει τι είναι νόμιμο και τι όχι. Απλά θα ειδοποιεί τις πλατφόρμες για περιεχόμενο που πιθανά να είναι παράνομο, αλλά μπορεί και όχι. Πέρα από τον προβληματικό ορισμό της τρομοκρατίας από την Επιτροπή, με την ειδοποίηση, οι πλατφόρμες θα πρέπει να κρίνουν αν το περιεχόμενο είναι, όχι σύννομο, αλλά σύμφωνο με τους δικούς τους όρους χρήσεις. Αυτοί οι όροι σπάνια έχουν σχέση με το όριο του νόμιμου αλλά έχουν πολύ χαμηλότερο όριο. Απλά σκεφτείτε τους κανόνες του Facebook που οδηγούν σε αμφιλεγόμενες διαγραφές περιεχομένου επειδή το Facebook της θεωρεί ανάρμοστες όπως το γυναικείο γυμνό. Η απαίτηση από τις δημόσιες αρχές να βοηθήσουν τις πλατφόρμες να επιβάλουν αυτούς τους ιδιωτικούς όρους είναι μια παράξενη ανατροπή του κράτους δικαίου, όπου οι πλατφόρμες είναι ένορκοι, δικαστές, και εκτελεστές. Είτε χρησιμοποιούν όμως οι πλατφόρμες τους όρους τους ή το γράμμα του νόμου, δεν θα αλλάξει κάτι καθώς η ελευθερία να επιλέξουν τι θα αφαιρέσουν είναι ψευδαίσθηση. Μία αναφορά απο την Europol ή ένα κράτος μέλος θα λαμβάνεται πάντα ως εντολή. ¨Οπως και με τα Πνευματικά Δικαιώματα, η αφαίρεση περισσότερου περιεχομένου είναι ανεκτή αλλά η αφαίρεση λιγότερου αφήνει την πλατφόρμα έκθετη σε νομικό κίνδυνο. Μόνο αν οι πλατφόρμες δεν γνωρίζουν για το παράνομο υλικό μπορούν να αποφύγουν την ευθύνη.
3) “Προληπτικά μέτρα”: γνωστά ως φίλτρα φόρτωσης
- Δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος για τη Ευρωπαϊκή Επιτροπή να πάρει τον κατήφορο με την εισαγωγή των φίλτρων φόρτωσης στην συζήτηση για τα πνευματικά δικαιώματα. Πολλοί κριτικοί του κακόφημου άρθρου 13 είχαν επισημάνει ότι αν τα φίλτρα γίνουν δεκτά σε έναν τομέα, τότε αυτόματα θα υπάρχει άμεσα αίτημα για την χρήση τους στην αστυνόμευση όλου του Διαδικτύου. Φαίνεται ότι είχαν δίκιο. Η πρόταση της Επιτροπής λέει ότι οι πλατφόρμες θα πρέπει να λαμβάνουν “προληπτικά μέτρα” για να αποτρέψουν τρομοκρατικό περιεχόμενο από το να ανέβει. Η χρήση φίλτρων εμφανίζεται ως εθελοντική, αλλά φυσικά δεν είναι, καθώς οι εθνικές αρχές μπορούν να επιβάλουν στις πλατφόρμες να εγκαταστήσουν φίλτρα όπου τα εθελοντικά μέτρα που πήραν δεν θεωρήθηκαν αρκετά. Και ως να μην ήταν αυτό αρκετό, η Επιτροπή δεν μιλάει για φίλτρα που συγκρίνουν ότι ανεβαίνει με υπάρχουσες βάσεις δεδομένων με τρομοκρατικό περιεχόμενο (μία προβληματική τακτική από μόνη της καθώς αγνοεί το πλαίσιο στο οποίο αναρτήθηκε το υλικό, που μπορεί να οδηγήσει στην διαγραφή νόμιμου δημοσιογραφικού υλικού), αλλά θέλουν να επιβάλουν στις πλατφόρμες να χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για να εντοπίζουν νέο, μη γνωστό τρομοκρατικό υλικό. Αυτό είναι μία συνταγή καταστροφής. Ακόμα και αν η τεχνητή νοημοσύνη είναι πολύ ακριβής, κοντά στο 99%, θα διαγράφεται πολύ περισσότερο νόμιμο παρά παράνομο περιεχόμενο, καθώς το τρομοκρατικό υλικό είναι ιδιαίτερα σπάνιο συγκρινόμενο με το συνολικό αριθμό μεταφορτώσεων.
- Προηγούμενη εμπειρία με την εθελοντική χρήση φίλτρων από μεγάλες πλατφόρμες έχει δείξει ότι τα φίλτρα κάνουν πολλά λάθη, πολλές διακρίσεις και συνηθίζουν να υπερβάλλουν στο μπλοκάρισμα. Ακριβώς όπως η Επιτροπή δεν θα μπορούν να διακρίνουν ανάμεσα σε νόμιμο και παράνομο υλικό.
Η θέση του Κόμματος Πειρατών Ελλάδας, παραφράζοντας τα λόγια της Julia:
- 1) Εντολή αφαίρεσης: Δεν είναι δυνατόν να γίνει δεκτό αυτό και οι πειρατές στην Ε.Ε. θα προσπαθήσουμε να επανεισάγουμε τον ορισμό που είχε ψηφιστεί πριν από δύο χρόνια, μαζί με την σημαντική προσθήκη ότι κάποιος πρέπει να δρα σκόπιμα για να θεωρείται ότι εκτελεί τρομοκρατική ενέργεια.
- 2) Παραπομπές: Η θέση μας είναι απλή. Αν μία δημόσια αρχή διαπιστώσει ότι υπάρχει ύποπτο περιεχόμενο τρομοκρατίας στο διαδίκτυο πρέπει η ίδια να αποφασίζει αν είναι παράνομο και όχι οι πλατφόρμες.Οτιδήποτε άλλο είναι αυθαίρετο, υπονομεύει την ασφάλεια και το κράτος δικαίου.
- 3) “Προληπτικά μέτρα”: Όχι μόνο αντιτασσόμαστε στην υποχρεωτική εγκατάσταση των φίλτρων φόρτωσης, που είναι στην πραγματικότητα παράνομη σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, όπου αναφέρεται σαφώς ότι τα κράτη μέλη δεν μπορούν να επιβάλλουν γενικές υποχρεώσεις παρακολούθησης στους παρόχους φιλοξενίας. Θα αγωνιστούμε για τη διαγραφή των “προληπτικών μέτρων” από τον κανονισμό και θα τους αντικαταστήσουμε με ισχυρές διασφαλίσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια και επίβλεψη των περιπτώσεων όπου οι πλατφόρμες χρησιμοποιούν ήδη τέτοια φίλτρα επιρρεπή σε σφάλματα, για να αποφευχθεί η εσφαλμένη απομάκρυνση απόλυτα νόμιμου περιεχομένου.
Αναφορές:[1]: https://juliareda.eu/2019/02/terrorist-upload-filters/