George Kissandrakis

Καλησπέρα σας. Είμαι η Χ***** Ψ****** βρεφονηπιοκόμος και ειδική παιδαγωγός και θα ήθελα να αναφέρω κάποια σοβαρά προβλήματα κι ελλείψεις που υπάρχουν σε παιδικούς σταθμούς και ιδρύματα και να προτείνω κάποια πράγματα τα οποία θεωρώ αναγκαία. Ακόμα κι αν τίποτα από αυτά δεν καταφέρει να φτάσει επίσημα στην βουλή ως πρόταση, ελπίζω τουλάχιστον, με αυτόν τον τρόπο να υπάρξει ενημέρωση κάποιων γονέων. Για λόγους επαγγελματικής ασφάλειας και για την μη λανθασμένη κατηγορία σε παιδαγωγικούς χώρους ως ελλιπείς, θα προτιμούσα να κρατήσω την ανωνυμία μου.

Το πρωταρχικό ζήτημα και κατά την γνώμη μου και πιο σημαντικό όλων που θα ήθελα να θέσω είναι τα ψυχολογικά τεστ. Θα έπρεπε όλοι οι άνθρωποι στους παιδικούς σταθμούς, να περνάνε από ψυχολογικά τεστ ανά τακτά χρονικά διαστήματα (μία φορά το χρόνο για παράδειγμα). Οι παιδαγωγοί πρώτα και κύρια, αλλά και η διοίκηση και το υπόλοιπο προσωπικό (πχ καθαρίστριες) .

Δεν είναι δυνατόν να αφηνόμαστε ελεύθεροι απλά και μόνο επειδή σπουδάσαμε σε μια σχολή. Ναι, έχουμε κάποιες βασικές γνώσεις και πολλοί από εμάς αγάπη γι’ αυτό που κάνουμε. Ε και; Πρώτον δεν ενδιαφέρονται όλοι για τα παιδιά και δεύτερον ποιος εγγυάται πως σε εμένα λίγα χρόνια αργότερα δεν θα συμβεί κάτι πολύ άσχημο στην ζωή μου και δεν θα βγάλω διάφορα ψυχολογικά προβλήματα τα οποία θα τα μεταφέρω πάνω στα παιδιά;
Ούτε εγώ η ίδια δεν ενθουσιάζομαι με την ιδέα να με ελέγχουν, αλλά το θεωρώ απαραίτητο από την στιγμή που συναναστρέφομαι με ανθρώπους που δεν είναι ικανοί να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
Έχω ακούσει και δει πολλές “συναδέλφους” (τα εισαγωγικά διότι δεν τις θεωρώ παιδαγωγούς επομένως κι όχι συναδέλφους) να είναι στον χώρο αυτό για τις διακοπές ή τον τίτλο και να μην ασχολούνται καθόλου. Βέβαια η εικόνα που δίνεται στην οικογένεια είναι άψογη.

Να σας αναφέρω μερικά παραδείγματα:

Υπήρξε συνάδελφος σε ειδικό σχολείο όπου απασχολούσε τα παιδιά δίνοντάς τους μόνο να ζωγραφίζουν. Σε ένα από τα παιδιά που ήταν σε πιο βαριά κατάσταση, το μόνο που έκανε ήταν να το ταΐζει. Μέχρι που πήγε μία κοπέλα που σπούδαζε ψυχολογία για πρακτική και ασχολήθηκε μαζί του. Εντυπωσιάστηκε με την ανταπόκριση και την πρόοδο του παιδιού επειδή του έδωσε μια ευκαιρία και την προσοχή που ήθελε.

Σε βρεφονηπιακό σταθμό άλλη συνάδελφος έδινε στα παιδιά να ζωγραφίσουν, να τρώνε σνακς και μπισκότα χωρίς να ασχολείται άλλο μαζί τους και χωρίς να τρώνε το κανονικό τους γεύμα. Επίσης η πιο βασική τους “ασχολία” ήταν να κάθονται με τα χέρια σταυρωμένα, ακουμπώντας πάνω το κεφάλι τους και να μένουν ήσυχα. Προφανώς η συγκεκριμένη είχε θέμα και με τους αλλοδαπούς. Σε ένα παιδάκι, που δεν ήταν από Έλληνες και τους δυο γονείς, σύμφωνα με μαρτυρία συναδέλφου δεν έδινε τίποτα ή έδινε ό,τι απέμενε. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, το παιδί διέθετε ένα τετράδιο, μια συνήθης πρακτική για την αλληλοενημέρωση γονέων και παιδαγωγών για την εξέλιξη και συμπεριφορά του παιδιού στην τάξη, όπου δεν αναφέρονταν τίποτα από αυτά που πραγματικά συνέβαιναν ώστε να επιληφθούν οι γονείς. Όποιες κι αν είναι οι απόψεις σου και τα πιστεύω σου, όταν πας σε έναν βρεφονηπιακό σταθμό ή σε ένα ίδρυμα τις αφήνεις έξω από την πόρτα

Και πολλά ακόμα στραβά δυστυχώς.
Η πρότασή μου από την ενασχόλησή μου με τον χώρο: πρέπει να ελεγχόμαστε. Υπάρχουν άνθρωποι μέσα στο παιδαγωγικό σύστημα που δεν είναι δυνατόν να αναλαμβάνουν τέτοια ευθύνη. Όπως και άνθρωποι στην διοίκηση αυτών των χώρων.

Θα έπρεπε να υπάρχει και η κατάλληλη υποστήριξη των υπαλλήλων, σε περίπτωση που θέλουν να αναφέρουν κάτι σοβαρό όπως κακοποίηση παιδιού. Γνωρίζω περίπτωση δασκάλας όπου είδε σημάδια κακοποίησης σε παιδί, το ανέφερε στην διεύθυνση και απειλήθηκε με απόλυση εάν προβεί σε επίσημη καταγγελία, όπως κι έγινε. Η δασκάλα έκανε τις απαραίτητες κινήσεις, απολύθηκε, μπήκε στην “μαύρη λίστα” των παιδικών σταθμών της περιοχής και το βασικότερο όλων, η αίτηση της δεν έφτασε ποτέ στις αρμόδιες υπηρεσίες και εισαγγελείς.

Χρειαζόμαστε έλεγχο όχι μόνο στους παιδαγωγούς αλλά και στην διεύθυνση διότι πολλές φορές το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός πως οι ιδιοκτήτες των παιδικών σταθμών βλέπουν τα παιδιά ως οικονομικό κέρδος και θα έκαναν ό,τι μπορούσαν για παραπάνω χρήματα.
Υπάρχει περίπτωση διευθύντριας όπου έχει απειλήσει δασκάλα με γαστρεντερίτιδα σε όρια λιποθυμίας, με απόλυση εάν φύγει και πάει σπίτι της. Καταλαβαίνετε πως αυτό δεν είναι λάθος μόνο για την παιδαγωγό, αλλά και για όλα τα παιδάκια τα οποία συναναστρέφονται μαζί της.

Επίσης, ένα πολύ μεγάλο ζήτημα είναι η αναλογία παιδαγωγού-παιδιών όπου ο κανονισμός ορίζει τα εξής:

Κάθε Βρεφικός Σταθμός πρέπει να συγκροτείται: α) Από τμήματα βρεφών 6 μηνών-1,5 ετών
και β) Από τμήματα βρεφών 1,5 ετών-2,5 ετών
Κάθε Νηπιακός Σταθμός πρέπει να συγκροτείται: α) Από τμήματα νηπίων 2,5 ετών-3,5 ετών
και β) Από τμήματα νηπίων 3,5 έως της ηλικίας εγγραφής στην Πρωτοβάθμια Υποχρεωτική
Εκπαίδευση.

Κάθε μικτός Βρεφονηπιακός Σταθμός αποτελείται από τα τμήματα που προαναφέρθηκαν.

Σε κάθε Βρεφικό τμήμα φιλοξενούνται δώδεκα (12) βρέφη με δύο (2) παιδαγωγούς και μια
(1) βοηθό.

Κάθε τμήμα παιδικού εξυπηρετεί έως 25 παιδιά με μια (1) παιδαγωγό και μια (1)
βοηθό και σε κάθε περίπτωση με το παιδαγωγικό προσωπικό που προβλέπεται κάθε
φορά από τις ισχύουσες διατάξεις που ρυθμίζουν τα της αναλογίας παιδαγωγικού
προσωπικού και παιδιών.

Σε περίπτωση που δεν υπάρχει βοηθός η αναλογία είναι μία (1) παιδαγωγός ανά 17 παιδιά.

Να σας ξεκαθαρίσω από τώρα πως αυτό δεν συμβαίνει. Είναι μία παιδαγωγός ανά 25 παιδιά και πολλές φορές 30 παιδιά. Αυτό είναι το λιγότερο επικίνδυνο.
Αλλά ακόμα κι αν γινόταν, πάλι είναι πολλά παιδάκια τα 17 για μια παιδαγωγό. Το ιδανικό κατά την γνώμη μου είναι 15. Και ναι, αυτά τα δύο παιδιά κάνουν μεγάλη διαφορά διότι πολλές φορές γίνεται στρογγυλοποίηση προς τα πάνω.
Επίσης ας μην ξεχνάμε και τα έξτρα παιδάκια που αναλαμβάνονται κατά την διάρκεια της ημέρας είτε ως ποινή για απομάκρυνση από την δική του ομάδα πηγαίνοντας σε άλλη, είτε γιατί ακόμα δεν έχει προσαρμοστεί και προσπαθεί να βρει τον φίλο του στην άλλη τάξη για παρέα, είτε γιατί απλούστατα συνδέεται καλύτερα με την δασκάλα της άλλης τάξης. Και πιστέψτε με, δεν είναι λίγες αυτές οι φορές.

Θα μου πείτε, πως υπάρχει έλεγχος. Ναι, βεβαίως. Έλεγχος ο οποίος έρχεται τελείως απρόσμενα μέχρι τις 15 του τάδε μήνα και μέχρι να μπει στα τμήματα τα παιδιά είτε έχουν χωριστεί σε άλλα τμήματα, είτε κρύβονται στο σχολικό ή όποιον άλλον χώρο διαθέτει ο παιδικός σταθμός για “κρυφτό”. Οι δε δασκάλες καμιά φορά κρύβονται μαζί με τα παιδιά διότι είναι δηλωμένες ως κάτι άλλο ή ακόμα και αδήλωτες.
Καλό θα ήταν ο έλεγχος να είναι πραγματικά απροειδοποίητος και να γίνεται σε όλους τους χώρους του παιδικού σταθμού ή νηπιαγωγείου. Εν ανάγκη, ας κάνουν στα παιδιά την απλή ερώτηση: “Ποια είναι η δασκάλα σου;”.

Ένα συχνό παράπονο των μαμάδων είναι πως κάποιοι παιδικοί σταθμοί δεν δέχονται παιδιά τα οποία είναι ακόμα σε πάνα. Αυτό δεν δικαιούται πραγματικά να το κάνει ένας παιδικός σταθμός, αλλά δυστυχώς είναι πιο ασφαλές γιατί μπορεί την ώρα που αλλάζεις την πάνα στο βρέφος, ένα άλλο παιδάκι να χτυπήσει. Δεν μπορείς να αφήσεις το βρέφος στην αλλαξιέρα για να πιάσεις το άλλο παιδάκι. Στην πραγματικότητα βρεφικό τμήμα θεωρείται από 6 μηνών έως 2,5 ετών και αυτή η απόκλιση είναι μεγάλη σε αυτές τις ηλικίες.

Γνωρίζω περίσταση όπου η παιδαγωγός αναγκαζόταν να αλλάζει παιδί στα όρθια γιατί είχε μία τάξη παιδιών των προαναφερθέντων ηλικιών όπου έπρεπε να προσέχει. Ή ακόμα κι αν τα τμήματα ήταν χωρισμένα σε δύο, αυτό δεν σημαίνει πως δεν τα αναλάμβανε μία παιδαγωγός καθώς πολλές φορές οι τάξεις επικοινωνούν με μία πόρτα.

Επιπλέον, πιστεύω πως χρειάζεται εκπαίδευση του προσωπικού για πρώτες βοήθειες. Δεν μαθαίνουν όλοι στην σχολή πρώτες βοήθειες αλλά ακόμα κι αν το έκαναν ως μάθημα, θα ήταν συνετό να υπάρχει ένα σεμινάριο για το προσωπικό (μια φορά τον χρόνο) ώστε είτε να τα επαναλάβουν είτε να τα εκπαιδευτούν για πρώτη φορά. Όπως επίσης ένα σεμινάριο πυρόσβεσης και πως να χρησιμοποιούμε σωστά πυροσβεστικά μέσα.

Απαραίτητο φυσικά θα ήταν να γνωρίζουν και οι γονείς τα δικαιώματά τους.
Για παράδειγμα: Έχετε δικαίωμα να πάτε ανά πάσα ώρα και στιγμή στον παιδικό σταθμό και να ζητήσετε να δείτε το παιδί σας. Με αυτόν τον τρόπο θα δείτε πιο εύκολα τον πραγματικό αριθμό των παιδιών στην τάξη. Επίσης, όταν πάτε για εγγραφή του παιδιού ζητήστε την άδεια από την πυροσβεστική υπηρεσία και την άδεια λειτουργίας της αρμόδιας αρχής, όπως επίσης ένα πιστοποιητικό γνώσεις πρώτων βοηθειών έστω κι ενός εργαζόμενου μέσα στον παιδικό σταθμό. Επίσης καλό θα ήταν να δείτε τον χώρο και να ελέγξετε εάν υπάρχει:

1. Χώρος αλλαγής βρεφών
2. Χώρος παιχνιδιού σε περίπτωση που οι καιρικές συνθήκες δεν επιτρέπουν το παιχνίδι σε εξωτερικό χώρο
3. Τουαλέτες ειδικά προσαρμοσμένες για μικρά παιδιά
4. Αρκετός χώρος για παιχνίδι
5. Γωνιές (ένας μικρός χώρος που λειτουργεί ως μικρό τμήμα ενασχόλησης πχ. μπακάλικο, βιβλιοθήκη, ιατρείο κ.α.)
6. Εξωτερικός ελεγχόμενος και περιφραγμένος χώρος – Αυλή
7. Να μην βρίσκεται σε όροφο ένα τμήμα
8. Χώρος ύπνου για νήπια και βρέφη
9. Κουζίνα
10. Πλυντήρια (όχι μόνο για πετσέτες και σεντόνια αλλά και για παιχνίδια, ρωτήστε κάθε πότε τα πλένουν, συνήθως μια φορά το μήνα είναι αρκετό)
11. Φαρμακείο
12. Αποθήκη τροφίμων
13. Διατροφικό πρόγραμμα
14. Έξοδοι κινδύνου

Ενημερωθείτε και για το προσωπικό, πόσες καθαρίστριες (καλό είναι να υπάρχει μία για κάθε τμήμα διότι καθαρίζουν και στο ενδιάμεσο των μαθημάτων, όχι μόνο μετά τις ώρες λειτουργίας), πόσοι παιδαγωγοί και βοηθοί αυτών. Ρωτήστε αν συνεργάζεται ο παιδικός σταθμός με γιατρό.

Κατά την γνώμη μου, καλό θα ήταν να υπάρχει έστω μία νοσηλεύτρια διότι είναι μεγάλος ο κίνδυνος με όλα τα παιδάκια σε έναν χώρο. Επίσης να υπάρχει και μία ειδική παιδαγωγός καθώς πολλά παιδάκια με αυτισμό πηγαίνουν σε παιδικό σταθμό και είναι αρκετά δύσκολη η προσαρμογή και ο χειρισμός όλων των παιδιών μαζί από μία δασκάλα η οποία δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένη.

Ακόμα, να τονίσω πως το πρόγραμμα των παιδιών μάλλον βγαίνει από ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν εμπειρία ή γνώση του αντικειμένου. Οι απαιτήσεις είναι αρκετά μεγάλες από τα παιδιά αυτών των ηλικιών (όπως για παράδειγμα εκπαίδευση στην αρίθμηση και την αλφάβητο).
Αντιλαμβάνομαι πως είναι πολύ όμορφο το παιδί να έχει γνώσεις, αλλά καλό θα ήταν να ξεκινήσουμε από τα βασικά όπως χρώματα, σχήματα, αίσθηση του χώρου, κινητικότητα και πολλά άλλα τα οποία είτε παραλείπονται, είτε γίνονται επιφανειακά λόγω των απαιτήσεων του προγράμματος.

Για την ειδική αγωγή καλό θα ήταν να εφαρμόζονται όλοι οι παραπάνω κανόνες. Επαρκές προσωπικό, λιγότερα παιδιά σε κάθε εκπαιδευτή, ποιοτικοί χώροι (από τους οποίους πολλοί είναι χώροι διαβίωσης), ενημέρωση των γονέων για τα δικαιώματά τους, ψυχολογικά τεστ προσωπικού.
Ομολογώ πως από την μικρή μου εμπειρία στην ειδική αγωγή , τα πράγματα είναι λίγο πιο οργανωμένα όσον αφορά το προσωπικό, υπάρχει ψυχολόγος, γυμναστής, ειδικός παιδαγωγός, λογοθεραπευτής αλλά και πάλι, χρειάζεται περισσότερο προσωπικό

Οι ειδικοί παιδαγωγοί, οι οποίοι ηλικιακά είναι περίπου 50 ετών, κάποιες φορές έχουν βγει από τα παιδαγωγικά τμήματα ως δάσκαλοι και απλά τους έχει γίνει σεμινάριο ειδικής αγωγής, καθώς ήρθε αργότερα ως ιδιότητα. Επίσης υπάρχει μόνο μία σχολή ειδικής αγωγής η οποία βρίσκεται στον Βόλο και πλέον κατάργησαν την ειδική αγωγή στις ιδιωτικές σχολές. Ουσιαστικά γίνεται όλο και πιο δύσκολο να ακολουθηθεί αυτό το επάγγελμα – λειτούργημα, επομένως υπάρχει λιγότερο εξειδικευμένο προσωπικό προς πρόσληψη.

Να αναφέρω εδώ πως πριν λίγες μέρες έδωσα εξετάσεις πιστοποίησης για την ειδική αγωγή, καθώς προσωπικά έχω σπουδάσει σε ιδιωτική σχολή. Υπήρχαν πολλές ερωτήσεις για βρεφονηπιακό σταθμό και την σωστή λειτουργία του. Κάτι το οποίο δεν υφίσταται στην ειδική αγωγή ως κάτι πραγματικά χρήσιμο, εφόσον ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων με ειδικές ανάγκες σε ειδικούς χώρους είναι πλέον ενήλικες. Αλλά ακόμα κι αν δεχτούμε πως είναι γνώσεις οι οποίες πρέπει να υπάρχουν κατέχονται, να σας πω πως συνάδελφος που έχει πιστοποίηση και δουλεύει χρόνια σε εκπαιδευτικό ίδρυμα μας προειδοποίησε να μην απαντήσουμε στις ερωτήσεις με βάση τις εμπειρίες μας διότι θα αποτύχουμε.

Είναι γενικά αποδεκτό στον χώρο μας πως δεν λειτουργούν σωστά οι χώροι διαπαιδαγώγησης. Στην σχολή όταν κάναμε μάθημα μας ενημέρωναν πως θα έπρεπε να λειτουργούμε και στην συνέχεια μας έλεγαν “…στην Ελλάδα όμως θα συναντήσετε αυτό.” Θα έπρεπε να βγούμε ως βοηθοί παιδαγωγών (διότι από ιδιωτική σχολή βγαίνεις μόνο ως βοηθός) και στην πραγματικότητα παίζουμε τους ρόλους του παιδαγωγού, βοηθού παιδαγωγού, ψυχολόγου, κοινωνικής λειτουργού, νοσηλεύτριας, γυμνάστριας, θεατρολόγου, καθαρίστριας και εμψυχωτή. Όλα αυτά φυσικά θα έπρεπε να είναι ξεχωριστοί άνθρωποι κι όχι ένας.
Ένα ακόμη θέμα είναι οι χώροι διαβίωσης των παιδιών στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Όσο καλή διάθεση και πρόθεση κι αν υπάρχει από το προσωπικό, όταν ο χώρος είναι μικρός, ή με λιγοστή διακόσμηση και τα παιδιά είναι πολλά δεν είναι δυνατόν να υπάρχει το επιθυμητό αποτέλεσμα για την διαπαιδαγώγησή τους.

Υπάρχει ανάγκη για περισσότερο προσωπικό, αλλά δεν υπάρχει το κεφάλαιο για να τους απασχολήσει. Όπως επίσης, υπάρχει πρόβλημα και με τα επιδόματα που δίνονται σε οικογένειες ανθρώπων με ειδικές ανάγκες, τα οποία μειώνονται όλο και περισσότερο και οι θεραπείες που δικαιολογούνται από τα ταμεία δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές θεραπείες και ανάγκες που χρειάζονται τα παιδιά.

Επίσης θα ήταν καλό να υπάρξει ενημέρωση του κόσμου γύρω από τους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες. Νομίζω πως είναι επιτακτικό πλέον να γνωρίζουν οι άνθρωποι πως τα παιδιά με ειδικές ανάγκες δεν είναι άχρηστα μέλη της κοινωνίας. Μπορούν να ενταχθούν και να συνεισφέρουν σε αυτήν. Υπάρχει μόνο ένα σουπερμάρκετ (απ’ όσο γνωρίζω) το οποίο απασχολεί ανθρώπους με ειδικές ανάγκες. Μπορούν να εργαστούν, να αυτοεξυπηρετηθούν και να ζήσουν μια ζωή με σεβασμό προς τους ίδιους και τον περίγυρό τους. Δεν υπάρχει λόγος στιγματισμού και αποξένωσης.

Θα μπορούσαμε για παράδειγμα να θέτουμε ως όρο στους εργοδότες να υπάρχει ένα ποσοστό (έστω ένα πολύ μικρό) που θα απασχολεί ανθρώπους με ειδικές ανάγκες (εφόσον φυσικά είναι ικανοί να παρέχουν την όποια υπηρεσία απαιτείται). Να γίνουν σεμινάρια ενημέρωσης προς τους εργοδότες για τους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες και αν χρειάζεται κάποιον ιδιαίτερο χειρισμό (πχ. ζητάμε μια αξιολόγηση από τον δάσκαλο που είχε το παιδί μαζί με το βιογραφικό του και μας ενημερώνει σε ποιες θέσεις θα μπορούσε να αντεπεξέλθει ο άνθρωπος).

Ένα ακόμη πρόβλημα που είναι σύνηθες και στην ειδική αγωγή αλλά και στην βρεφοκομία είναι η γραφική ύλη. Δεν φαίνεται να γίνεται αντιληπτό το πόσο χρησιμοποιούνται τα χρώματα και οι κόλλες χαρτί. Ευτυχώς και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει κόσμος που βοηθάει, μα δεν γίνεται να βγαίνουν όλα αυτά με δωρεές.

Επίσης πρόβλημα είναι και οι συμβάσεις εργασίας. Αντιλαμβάνομαι πως αυτόν τον καιρό σε όλα τα επαγγέλματα υπάρχει πρόβλημα, όμως στην περίπτωση των παιδαγωγικών χρειάζεται σταθερότητα. Το να αλλάζεις μία δασκάλα σε ένα παιδί (με ή χωρίς ειδικές ανάγκες) ανά κάποια χρονικά διαστήματα, στέλνει αρκετούς μήνες πίσω την εκπαίδευσή του. Είναι χρονοβόρο στους μαθητές να προσαρμοστούν σε καινούρια πρόσωπα.

Όπως επίσης τα ωράρια. Ναι, ακούγεται ως ευνοϊκή μεταχείριση το να δουλεύεις 6ωρο αντί για 8ωρο, αλλά ειλικρινά, είναι τέτοια η δουλειά που το 8ωρο είναι υπερβολή. Όσοι είσαστε γονείς ή έχετε περάσει κάποιες μέρες με παιδιά καταλαβαίνετε την διαφορά αυτών των δύο ωρών. Τώρα σκεφτείτε αυτήν την κούραση στο δεκαπλάσιο, διότι κανείς παιδαγωγός δεν έχει στην τάξη του μόνο ένα ή δυο παιδιά. Είναι υπερβολή και η εκπαίδευση δεν γίνεται σωστά.
Οι παιδαγωγοί κουράζονται και καταλήγουν προς το τέλος της ημέρας να δίνουν στα παιδιά όποια ασχολία τους κάνει να κάθονται ήσυχα. Με αυτόν τον τρόπο χάνονται ευκαιρίες για δημιουργικότητα.
Έτυχε στην πρακτική μου να απασχοληθώ 6ωρο αλλά και 8ωρο. Ειλικρινά, εάν βλέπατε το προσωπικό, θα καταλαβαίνατε την διαφορά. Δεν είναι ούτε ότι είχαν συνηθίσει σε 6ωρο και τους αποσυντόνισε, ούτε ότι βαριόντουσαν ή δεν αγαπούσαν την δουλειά τους, ήταν απλά απίστευτα κουραστικό. Και φυσικά, κανείς μας ποτέ δεν φεύγει στην ώρα του.

Τέλος, θα έπρεπε να υπάρχουν περισσότεροι χώροι. Γνωρίζω βρεφονηπιακό σταθμό όπου τα παιδιά κάνουν ακόμα μάθημα στα λυόμενα από τον σεισμό, στην πόλη μου, το 1999. Αυτό είναι απαράδεκτο.
Όπως επίσης οι ελλείψεις σε εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών δεν δέχεται την εκπαίδευση που δικαιούται διότι απλούστατα δεν υπάρχουν εκπαιδευτήρια να αναλάβουν όλους αυτούς τους ανθρώπους. Δεν είναι δυνατόν να στερούνται αυτό το δικαίωμα τα παιδιά αλλά και οι γονείς τους.

Ας οργανωθεί λίγο το εκπαιδευτικό σύστημα. Ας βγουν από ‘κει μέσα οι άνθρωποι που δεν ενδιαφέρονται και να μπουν χιλιάδες οι οποίοι είναι διατεθειμένοι και ικανοί να κάνουν αυτή την δουλειά λειτούργημα. Υπάρχουν πολλοί που αγαπάνε αυτή την δουλειά και πραγματικά θα έκαναν θαύματα εάν τους δινόταν η ευκαιρία. Αλλά ακόμα κι εκείνοι που είναι ήδη μέσα, έχουν τόσα προβλήματα (κακή διοίκηση, έλλειψη πόρων και χώρων κλπ) που πραγματικά είναι δύσκολο έως επικίνδυνο. Είναι απογοητευτικό παιδαγωγικοί χώροι που είναι πραγματικά σωστά οργανωμένοι να είναι τόσο λίγοι σε αριθμό σε σχέση με αυτούς που απλά υπάρχουν για το οικονομικό όφελος.

Λένε πως τα παιδιά είναι το μέλλον μας. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση πραγματικά δεν θέλετε να ζήσετε αυτό το μέλλον. Ας το κάνουμε καλύτερο!

Υ.Γ. Τα αρχικά Χ**** Ψ****** έχουν μπει αυθαίρετα για να προστατευτεί η ανωνυμία του συντάκτη. Τα πραγματικά στοιχεία είναι στην διάθεση του Κόμματος Πειρατών Ελλάδας

Οι αναχρονιστικές ιδέες της διοίκησης του υπουργείου παιδείας έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Ενώ στα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα των προηγμένων χωρών η χρήση νέων τεχνολογιών και ψηφιακών μέσων (ηλεκτρονικό βιβλίο, διαδραστικοί πίνακες, εκπαίδευση από απόσταση, MOOCS, …) είναι η συνήθης πρακτική, ο σημερινός υπουργός επιχειρεί να επαναφέρει με γοργά βήματα την εκπαίδευση στην Ελλάδα στην εποχή του κονδυλοφόρου ή της πλάκας (φωτό*)

Η δικαιολογία ότι δεν προλαβαίνει τις ημερομηνίες για την προμήθεια διαδραστικών πινάκων είναι αστεία, καθώς τέτοιοι πίνακες μπορούν να κατασκευαστούν με απλές πρώτες ύλες και από τα ίδια τα σχολεία. Η τεχνογνωσία υπάρχει και είμαστε διατεθειμένοι να βοηθήσουμε τον υπουργό για την διάδοσή της σε όλες τις σχολικές μονάδες.

Είναι επιεικώς απαράδεκτο στην εποχή της τεχνολογίας, να καταδικάζουμε νέα και διψασμένα για μάθηση μυαλά σε τεχνολογικό μεσαίωνα, με αυθαίρετες αποφάσεις όπως αυτή του υπουργείου παιδείας, προθέσεις προηγούμενων κυβερνήσεων να μειώσουν τις ώρες ή και να καταργήσουν παντελώς την πληροφορική απ’ τα σχολεία, έλλειψη ενδιαφέροντος ή και σχετικής παιδείας απ’ τους ελάχιστους υπάρχοντες καθηγητές (το να μπαίνεις στο facebook ή να γράφεις μία εργασία στον επεξεργαστή κειμένου δεν είναι μάθημα πληροφορικής). Ήδη η νέα γενιά, μαθητές δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου χρησιμοποιούν την τεχνολογία παντού εκτός από το σχολείο τους. Επικοινωνούν στο διαδίκτυο, παίζουν διαδραστικά παιχνίδια με τους φίλους τους, “τσατάρουν”, ψάχνουν, μαθαίνουν και ενημερώνονται με τον υπολογιστή τους. Δεν είναι λίγες οι φορές που αυτά που “διδάσκονται” στο σχολείο τους είναι ήδη “παλιά νέα” για αυτούς και πολλές φορές φτιάχνουν τις εργασίες τους γράφοντας τα κείμενα σε χαρτί από αυτά που βρήκαν από την έρευνα τους στο διαδίκτυο.

Η πληροφορική είναι στην καθημερινότητα μας. Στο πολύ κοντινό μέλλον, δεν θα υπάρχει επάγγελμα που να μην κάνει εκτενή χρήση υπολογιστών και εξειδικευμένων λογισμικών. Οι επικοινωνίες έχουν απλοποιηθεί και είναι πιο προσιτές και οικονομικές σε όλους, χάρη στο διαδίκτυο. Απλές, καθημερινές εργασίες εκτελούνται ταχύτερα και αποδοτικότερα χάρη στις ψηφιακές διευκολύνσεις. Η εκπαίδευση δεν αποτελεί εξαίρεση. Είναι τραγικό λάθος να στερούμε ένα τόσο σημαντικό εργαλείο απ’ τα σχολεία μας, υπονομεύοντας ξεκάθαρα την εξέλιξη μας. Το να μην δίνεις τις νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση σήμερα στην ψηφιακή εποχή είναι σαν να είχες αρνηθεί να δώσεις βιβλία την εποχή της τυπογραφίας. Εκτός κι αν οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουν μόνο από χειρόγραφα …

Αν μη τη άλλο, η απόφαση αυτή αποδεικνύει περίτρανα πόσο ανάγκη έχουμε από φρέσκα μυαλά και νέους ανθρώπους στα “πόστα” που αφορούν τους νέους, για να διαγράψουμε μια και καλή πεπαλαιωμένες αντιλήψεις και να αποφύγουμε την δαιμονοποίηση των τεχνολογιών που (πρέπει να) παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Όταν σε άλλες χώρες η παιδεία στηρίζεται στη διαρκή έρευνα και τη διαβούλευση, στην Ελλάδα ένας υπουργός αποφασίζει και διατάζει, κατά το βούλεσθαι. Για ποιο λόγο αποφάσισε κάτι τέτοιο το υπουργείο και συζήτησε άραγε το θέμα με ανώτατα στελέχη της εκπαίδευσης: Πανεπιστημιακούς φορείς, ερευνητικούς φορείς (αλήθεια, έχουμε;), συμβούλους εκπαίδευσης, εκπαιδευτικούς και φυσικά, τους πολίτες; Σε ένα πραγματικά δημοκρατικό σύστημα, ο πολίτης πρέπει να έχει την τελευταία λέξη.

*

 

Αντιλαμβανόμαστε ότι μέσα στο διάστημα των έξι μηνών από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο νέος υπουργός έκανε μεγάλες αλλαγές στη στελέχωση του υπουργείου, με αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση γι’ αυτό το χρονικό διάστημα. Δεν πρόκειται ίσως, από μια άλλη σκοπιά, για έλλειψη πολιτικής βούλησης, αλλά για το μεγάλο ελάττωμα της Παιδείας στη χώρα: Την οργάνωση του Υπουργείου, με τρόπο ώστε να μη διαταράσσεται η λειτουργία του, με την αλλαγή της κυβέρνησης.

Είναι απαραίτητο επομένως, να δούμε πιο προσεκτικά, με ποιον τρόπο θα πετύχουμε

1. Τη στήριξη της εκπαίδευσης και της Παιδείας γενικότερα στη διαρκή έρευνα και τη διαρκή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
2. Την οργάνωση του Υπουργείου, μέσω της συνεργασίας (διαρκής διαβούλευση) όλων των εμπλεκομένων σε αυτήν: από το ειδικά επιμορφωμένο προσωπικό μέχρι τους πολίτες της χώρας, οι οποίοι αποτελούν  τον αποδέκτη του όλου έργου. **

Η αύξηση ωραρίου για τα παιδιά μπορεί άνετα να χαρακτηριστεί ως “απάνθρωπη”. Το υπουργείο παιδείας αντί να ασχολείται με την ψηφιακή εκπαίδευση και τις νέες τεχνολογίες προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τα σχολεία ως αποθήκες παιδιών για να έχουν οι εκπαιδευτικοί περισσότερες “ώρες διδασκαλίας” και να φαίνεται ότι οι μαθητές απασχολούνται “δημιουργικά”. Θέλουν να παραμένουν τα παιδιά περισσότερο στο σχολείο, χωρίς φαγητό, ντους, εργαστήρια και υποδομές. Οι διδακτικές ώρες είναι ήδη πολλές για το παρωχημένο σύστημα. Λίγες ώρες επιπλέον δεν πρόκειται να ευνοήσουν την μαθησιακή διαδικασία – μάλλον το αντίθετο, θα απωθήσουν τα παιδιά, ξανά, απ’ τα σχολεία και την θέληση για μάθηση!

Προτείνουμε οποιαδήποτε αύξηση του ωραρίου να αφορά έναν και μόνο σκοπό: Αυτόν την διαρκούς συνεργασίας και συντονισμού του εκπαιδευτικού έργου εντός της σχολικής μονάδας, με απόφαση του συλλόγου των διδασκόντων για τον χρόνο και την περιοδικότητα των συναντήσεων, ενεργοποιώντας, επιτέλους, τον αντι-309 του ’83, με στόχο την αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, την ανταλλαγή γνώσεων και ιδεών και τον προγραμματισμό κοινών πρότζεκτ, όπως γίνεται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, δημιουργώντας επιτέλους, ένα πιο σύγχρονο περιβάλλον μάθησης, πιο ανοιχτό προς το κοινωνικό σύνολο, πιο κοντά στις ανάγκες των μαθητών.